Year: 2019

ศาสนาและคติชนความเชื่อในโลกของเรานั้นมีมากมายหลายอย่าง บางอย่างก็มีมานาน หรือบางอย่างก็ตั้งขึ้นภายในเวลาไม่นาน ศาสนาหนึ่งที่เราอาจจะเคยได้ยินชื่อมานานแต่ก็ไม่รู้จักดีเท่าไร นั่นคือ ศาสนาเชน ศาสนาความเชื่อนี้มีประวัติความเป็นมานานมากแต่เราไม่รู้จักเท่าไร เพื่อทำความเข้าใจศาสนาเชนให้มากขึ้น เราจะขอเล่าประวัติโดยย่อให้ฟังตามนี้ กำเนิดศาสนาเชน ศาสนาเชนนั้นตามประวัติเล่าว่ามีอายุใกล้เคียงกับพุทธศาสนาเลย ศาสนานี้เกิดขึ้นในอินเดีย มีพระมหาศาสดาคือ พระมหาวีระ พวกเค้าเชื่อว่า พระศาสดาเป็นผู้นำผู้ติดตามข้ามธารแห่งวัฏจักรสงสารไปสู่ความหลุดพ้นได้ตามแนวทางของตัวเอง อีกหนึ่งความเชื่อก็ เค้าเชื่อว่า พระองค์เป็นค้นพบหลักธรรมเก่าแก่ที่จะนำมาฟื้นฟูอีกครั้งเพื่อชี้นำผู้คน ประวัติของศาสดา นอกจากเรื่องของศาสนาความเชื่อแล้ว ศาสดาของศาสนาเชนก็น่าสนใจด้วย เรื่องราวของพระมหาวีระก่อนจะเข้าสู่โลกของศาสนานั้น เดิมทีท่านเป็นถึงเจ้าชายนามว่า เจ้าชายวรรธมนา เป็นบุตรของผู้ปกครองนครเวสาลีในแคว้นวัชชี ตอนเป็นเจ้าชาย ท่านเป็นผู้ที่พร้อมด้วยสติปัญญารอบรู้ เรียนรู้ศาสตร์ต่างๆมากมาย อีกด้านหนึ่งท่านเป็นผู้มีความกล้าหาญดุจดั่งทหารกล้าครั้งหนึ่งท่านออกโรงจับช้างที่กำลังตกมันอาละวาดในเมืองให้กลับไปอยู่ในโรงช้างได้ แนวคิดเรื่องวรรณะ ตอนท่านเป็นเด็กนั้น เรื่องราวของวรรณะสำคัญมากจะมีการแบ่งเขต การอยู่ การกินกันอย่างชัดเจน คนที่อยู่วรรณะต่ำกว่าจะไม่สามารถไปอยู่ร่วมกับคนวรรณะสูงกว่าได้ ซึ่ง เจ้าชายวรรธมาน เป็นคนหนึ่งที่มีความคิดแตกต่างจากคนอื่นในสังคมยุคนั้น ท่านมีแนวคิดว่า วรรณะไม่เกี่ยวกับการทำความดี แม้จะอยู่วรรณะพราหมณ์หากทำตัวไม่ดีก็อาจจะเป็นคนที่มีจิตใจหยาบช้าได้เหมือนกัน การออกผนวช หลังจากท่านอายุได้ 19 พรรษา ได้อภิเษกสมรสกับ เจ้าหญิงยโศธา มีพระธิดาด้วยกัน 1 พระองค์นามว่า อโนชชา หลังจากอยู่ในเพศคฤหัสถ์นานจนถึง 28 พรรษา […]

คนลาว กับคนไทยนั้นบอกตามตรงว่า คำว่า บ้านพี่เมืองน้องยังใช้ได้เสมอ เรากับลาวก็เหมือนกับพี่น้องกันจริง วิถีชีวิตความเป็นอยู่ อาหาร การกินการอยู่ ความเชื่อ แทบไม่ต่างกันเลย ความเชื่อทางศาสนาเองก็เช่นกัน คนลาวส่วนใหญ่ก็จะนับถือศาสนาพุทธเหมือนกับไทย แต่รายละเอียดจะแตกต่างกันพอสมควร ลองลงมาเป็นความเชื่อเกี่ยวกับภูตผีและศาสนาคริสต์ตามลำดับ ศาสนาพุทธในประเทศลาว จากการสำรวจคนนับถือศาสนาพุทธในประเทศลาวมีมากถึงร้อยละ 66 เกินครึ่งหนึ่งของประเทศเลย หากเราได้เคยไปเยี่ยมชมบ้านเมืองของเค้าจะรู้เลยว่า แรงศรัทธาของประชาชนที่นั่นมีต่อศาสนาพุทธไม่น้อยไปกว่าเราเลย วัดวาอารามมากกว่า 5,000 แห่งทั่วประเทศเป็นคำตอบได้เป็นอย่างดี จำนวนภิกษุประมาณ 20,000 รูป ยังไม่นับผู้หญิงที่บวชเป็นแม่ชีอีกส่วนหนึ่ง ตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์เชื่อกันว่าศาสนาพุทธ เข้าสู่ประเทศลาวมาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 13 โดยมอญเป็นผู้เผยแพร่ศาสนา จากนั้นก็แพร่กระจายเรื่อยมา เหตุการณ์สำคัญอยู่ในช่วงเวลาพุทธศตวรรษที่ 19 ตอนนั้นกษัตริย์ของลาวทรงให้การสนับสนุนพุทธศาสนายิ่งทำให้ศาสนาเจริญรุ่งเรืองมากขึ้น ก่อนจะลดบทบาทลงเมื่อลาวถูกปกครองโดยฝรั่งเศส รวมถึงนโยบายบางอย่างที่ผลักให้พุทธศาสนาไปเกี่ยวข้องกับลัทธิทางการเมือง ผลก็คือทำให้จำนวนพระภิกษุเหลือน้อยลง วัดร้างมากขึ้น ก่อนจะกลับมาได้บูรณะอีกครั้งหนึ่งหลังจากปลดปล่อยตัวเองจากฝรั่งเศสแล้ว ความเชื่อทางภูตผี แม้ว่าจะมีการนับถือศาสนาพุทธ แต่กลุ่มที่มีความเชื่อทางด้านภูตผี วิญญาณ ก็ยังมีมากอยู่เหมือนเดิม หรือแม้แต่คนที่นับถือพุทธศาสนาเองก็มีการนับถือภูติผีด้วยเช่นกัน ความเชื่อกลุ่มนี้ส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มคนที่อยู่ห่างไกลความเจริญ อยู่ในป่าเขา ที่ยังใช้วิถีชีวิตแบบดั้งเดิมอยู่ คนในเมืองก็มีเหมือนกันแต่น้อย ซึ่งความเชื่อเหล่านี้จะสะท้อนออกมาในรูปแบบของพิธีกรรมในแต่ละเหตุการณ์สำคัญของชีวิต อย่าง แต่งงาน เกิด ตาย […]

ศาสนาเป็นเรื่องของความเชื่อและความเข้าใจ เรื่องสำคัญของศาสนาก็คือ การไม่พูดคุยเรื่องศาสนาหากนับถือแตกต่างกันที่เป็นแบบนั้นเพราะว่าแนวคิด ปรัชญาไม่เหมือนกัน เราเลยไม่คุยกันเรื่องนี้ แต่บางครั้งหากเราเปิดใจให้กว้างและยอมรับความแตกต่างได้ การศึกษาเรื่องราวศาสนาอื่นก็น่าสนใจเหมือนกัน วันนี้เราขอนำเสนอศาสนายูดาห์ หรือ ศาสนายิว เค้ามีอะไร หลักคำสอนของศาสนายูดาห์ แนวคิดของศาสนาจะสะท้อนออกมาเป็นหลักคำสอนที่สำคัญเพื่อเอาไว้เป็นเครื่องนำทางของผู้ที่นับถือ หรือ ผู้ที่สนใจศาสนานี้ สำหรับศาสนายูดาห์ แบ่งหลักคำสอนออกเป็น 10 ข้อสำคัญได้แก่ หนึ่งนมัสการพระเจ้าพระองค์เดียว สองอย่าออกพระนามพระเจ้าโดยใช่เหตุ สามจงถือวันพระเจ้าเป็นวันศักดิ์สิทธิ์ สี่จงนับถือบิดามารดา ห้าอย่าฆ่าคน หกอย่าผิดประเวณี เจ็ดอย่าลักทรัพย์ แปดอย่าใส่ความนินทา เก้าอย่าคิดมิชอบ และสิบอย่ามีความโลภ จะสังเกตว่าหลักคำสอนบางอย่างก็ตรงกับศาสนาพุทธเราด้วยเหมือนกัน แนวคิดเรื่องสร้างโลก บางศาสนานอกจากจะพูดถึงการปฏิบัติตนเพื่อหาทางดับทุกข์ หรือ หลุดพ้นจากโลกหลังความตายแล้ว อีกหนึ่งแนวคิดก็คือ แนวคิดการสร้างโลกซึ่งจะแตกต่างกันไปตามความเชื่อ อย่างศาสนายูดาห์เองก็มีแนวคิดเรื่องการสร้างโลกด้วยเหมือนกัน พวกเค้าเชื่อว่าพระเจ้ามีเพียงพระองค์เดียว คือ องค์ที่พวกเค้านับถือไม่มีองค์อื่นอีก ส่วนโลกที่เกิดขึ้นมานี่มาจากพระเจ้านั่นแหละเป็นผู้สร้างขึ้นซึ่งใช้เวลาทั้งหมด 7 วัน สร้างตั้งแต่แสงสว่าง ท้องฟ้า อากาศ แผ่นดิน พระอาทิตย์ ดวงจันทร์ สรรพสิ่งชีวิตและทุกอย่างจนกลายเป็นโลกใบนี้ ไม่เพียงแค่นั้น เราเคยได้ยินแนวคิดเรื่องน้ำท่วมโลกไหม แนวคิดนี้มาจากศาสนายูดาห์นี่แหละ พวกเค้าเชื่อว่าเมื่อมนุษย์ทำความชั่วมากขึ้นเรื่อยจนโลกเต็มไปด้วยความชั่ว พระเจ้าจะชำระล้างความชั่วทั้งหมดนั้นด้วยการทำให้น้ำท่วมโลก […]

แต่ละประเทศความเชื่อก็จะแตกต่างกันไปตามสภาพแวดล้อม ความเชื่อที่สืบทอดกันมา บางประเทศเค้าอาจจะมีความเชื่อทางศาสนาที่เราคาดไม่ถึงเลย หรือ สัดส่วนของแต่ละความเชื่อเองก็บ่งบอกอะไรได้หลายอย่างเหมือนกัน เราจะไปลองดูกันว่าคนญี่ปุ่นที่ต้องใช้ชีวิตเร่งรีบมากในแต่ละวัน ไหนจะต้องปฏิบัติตามกฎอย่างเคร่งครัดอีก พวกเค้านับถือความเชื่อศาสนาอะไรเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจบ้าง คนไม่นับถือศาสนา เชื่อหรือไม่ว่าจากการสำรวจคนญี่ปุ่นยุคปัจจุบัน สัดส่วนของคนที่ไม่นับถือศาสนากลายเป็นกลุ่มใหญ่ที่สุด การไม่นับถือศาสนานั้นตีความได้สองแบบ หนึ่งคือไม่นับถือศาสนาอะไรเลย ไม่นับถือความเชื่ออะไรเลย กับอีกแบบหนึ่ง การนับถือแบบพหุเทวนิยม กล่าวคือ นับถือเทพเจ้า พระเจ้าหลายองค์ตามความต้องการของตัวเอง อาจจะเป็นคนที่สามารถเข้าวัดไปสักการะศาสนาพุทธ หรือ จะเดินเข้าไปในลัทธิชินโตเพื่อนำหลักคำสอนมาใช้ หรือจะไปที่ไหน นับถือสักการะอะไรก็ได้ตามความต้องการตัวเองในขณะนั้น มันก็เลยเหมือนกับไม่ได้นับถือศาสนาใดศาสนาหนึ่งอย่างจริงจัง ลัทธิชินโต ความเชื่อของชาวญี่ปุ่นที่มีมากสุดหากไม่นับกลุ่มไม่นับถืออะไรเลยก็คือ กลุ่มนับถือลัทธิชินโต ความเชื่อของลัทธิชินโตนั้นเปรียบเสมือนตัวแทนความเชื่อ วัฒนธรรม และวิถีชีวิตของชาวญี่ปุ่นเลยก็ว่าได้ พิธีรีตองตามงานเทศกาลที่เราเห็นก็มาจากแนวคิดของลัทธิชินโตทั้งนั้น ศาสนาพุทธ รองลงมาจากลัทธิชินโต จะเป็นความเชื่อที่จัดว่าเป็น ศาสนาจริงๆสักที ซึ่งมีสัดส่วนอยู่ประมาณ 34% เท่านั้นเอง นั่นคือศาสนาพุทธ แต่ศาสนาพุทธนี้ไม่เหมือนบ้านเราเท่าไรนัก อย่างแรกเลยศาสนาพุทธจะมีกลิ่นอายของลัทธิชินโตมาผสมผสานด้วยไม่ได้เป็นพุทธศาสนาแบบของเราที่รับวัฒนธรรมมาจากอินเดีย ซึ่งความแตกต่างตรงนี้จะลงรายละเอียดไปถึงพิธีกรรม พิธีรีตอง บางอย่างด้วยเช่นกัน แต่จุดหมายของศาสนาพุทธของประเทศญี่ปุ่นก็ไม่แตกต่างจากไทยเราเท่าไรนัก(การหลุดพ้นจากวัฏสงสาร) นอกจากนั้นจะมีสัดส่วนน้อยมากอย่าง คริสต์ 2% และ ไม่ระบุอีก 7% ตรงคำว่าไม่ระบุก็น่าสนใจเหมือนกัน เนื่องจากมันตีความได้หลายอย่าง หนึ่งไม่อยากจะประกาศว่าตัวเองนั้นมีความเชื่อแบบไหน […]

ชาวยิวเป็นอีกหนึ่งชนชาติที่ต้องยอมรับตามตรงว่าพวกเค้ามีความฉลาด เก่ง ไหวพริบดีมากกว่าชาติอื่นๆเยอะมาก นอกจากความฉลาดแล้วพวกเค้ายังมีความเชื่อเป็นของตัวเองอีกด้วย เรียกว่า ศาสนายิว หรือ ศาสนายูดาห์ ความเชื่อทางศาสนานี้มีความเป็นมาอย่างไร มีเรื่องราวอะไรบ้าง เราจะมาเปิดเผยเรื่องราวของพวกเค้ากัน ช่วงเวลากำเนิดของศาสนา ศาสนายิวนับว่าเป็นอีกหนึ่งความเชื่ออันเก่าแก่มากที่สุดแห่งหนึ่งของโลกเลย คาดการณ์ว่าเกิดขึ้นเมื่อประมาณ 957 ปีก่อนพุทธศักราช แต่บางแนวคิดก็บอกว่าเกิดขึ้นประมาณ 1,500 ปีก่อนพุทธศักราช หากยึดตามนี้ศาสนานี้จะมีอายุประมาณ 4,000 ปี ต้นกำเนิดของศาสนานี้เชื่อกันว่าเกิดขึ้นในสมัยอับราม หรือ อับราฮัม(แล้วแต่จะเรียก) ปัญหาของชาวยิว ก่อนจะว่าไปเรื่องศาสนาอีกจุดหนึ่งที่ต้องอธิบายเข้าใจตรงกันก่อนก็คือ ชาวยิวในยุคนั้นเป็นเพียงแค่ชนเผ่าหนึ่งเท่านั้น พวกเค้าต้องเร่ร่อนทำมาหากินเลี้ยงสัตว์ไปเรื่อยๆไม่มีที่พักหลักแหล่ง แตกต่างจากเผ่าอื่นที่มีการตั้งรกรากอย่างจริงจัง ทีนี้ปัญหาเกิดขึ้นเมื่อประชากรในเผ่าเพิ่มมากขึ้นนั่นทำให้หัวหน้าเผ่ายิวคิดหนักทีเดียว หากไม่มีการตั้งรกรากอย่างจริงจังเผ่าอาจจะโดนกลืนจนสูญพันธ์ไปได้ เหตุการณ์สำคัญ ต่อมาเกิดเหตุการณ์สำคัญอย่างหนึ่งขึ้นมานั่นก็คือ อับราฮัม ที่เป็นหัวหน้าหมู่ได้เกิดนิมิตในความฝันว่า เจอพระเจ้ามาหาตนเองพร้อมกับบอกว่าเป็นพระเจ้าองค์เดียว เป็นเทพเจ้าของชาวยิว พระเจ้าองค์นี้ขอให้อับราฮัมอพยพชาวยิวออกจากที่เดิม พร้อมกับเดินทางไปตั้งรกรากในถิ่นฐานที่พระเจ้ากำหนดไว้ให้ หากทำได้ ชาวยิว จะได้กลายเป็นชนชั้นสำคัญของโลก จากเหตุการณ์ครั้งนี้ได้เปลี่ยนความเชื่อของชาวยิวแต่เดิมนับถือเทพเจ้าหลายองค์ มาเป็น พระเจ้าพระองค์เดียว รวมถึงแนวคิดความเชื่อว่าชาวยิวเป็นประชาชนของพระเจ้า พระเจ้าจะประทานความช่วยเหลือมาให้เสมอก็ถูกปลูกฝังจนเชื่อกันอย่างสนิทใจจนมาถึงอีกหลายชั่วอายุคนทีเดียว ความรุ่งเรืองของความเชื่อยิว หลังจากระหกระเหินมานาน ชาวยิวและความเชื่อของยิวก็ได้รับการฟื้นฟูอีกครั้ง เมื่อผู้สืบเชื้อสายหัวหน้าเผ่าชาวยิวคนหนึ่งที่ถูกหลอกไปขาย ให้กับอียิปต์ แต่สามารถเอาตัวรอดมาได้ นอกจากนั้นเค้ายังได้ใช้วิชาการทำนายฝันไต่เต้าตัวเองขึ้นไปถึงตำแหน่งอัครเสนาบดีของประเทศอียิปต์เลยทีเดียว […]

วันวิสาขบูชา เป็นวันสำคัญของศาสนาพุทธ วันนี้ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 6 โดยมีเหตุการณ์ที่สำคัญถึง 3 เรื่องได้แก่ เป็นวันคล้ายวันประสูติ , ตรัสรู้และปรินิพพาน ขององค์พระพุทธเจ้า โดยมีสิ่งหนึ่งที่มีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง ได้ถือกำเนิดขึ้นมาบนโลกใบนี้ นั่นก็คือ ‘ธรรมะ’ ที่พระองค์ทรงตรัสรู้ด้วยตนเอง เพื่อนำมาเป็นหลักสำคัญในการดำเนินชีวิตของมนุษย์ พระพุทธเจ้าท่านคือบรมครูผู้มาสอน ชี้แนะหนทางที่อันสงบให้แก่มวลมนุษย์ อีกทั้งวันวิสาขบูชา เป็นวันที่ UN ได้มีมติรับรองให้เป็นวันสำคัญสากล เมื่อปี พ.ศ.2542 ความหมายของวันวิสาขบูชา วิสาขบูชา เป็นคำย่อเรียกสั้นๆที่ติดปากคนไทยมานาน หลายๆคนอาจยังไม่รู้ว่าชื่อเต็มๆของวันนี้ คือ ‘วิสาขปุรณมีบูชา’ แปลว่า ‘การบูชาในวันเพ็ญเดือนวิสาขะ’ ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ตามปฏิทินจันทรคติ ซึ่งมักจะตรงกับเดือนพฤษภาคม หรือมิถุนายนเป็นหลัก ประวัติและความสำคัญของวันวิสาขบูชา วันวิสาขบูชา มีความสำคัญทางศาสนาพุทธเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นวันที่ตรงกับ 3 เหตุการณ์ อันเกี่ยวกับชีวิตของพระพุทธเจ้า โดยเหตุการณ์เหล่านั้น ได้แก่… วันพระพุทธเจ้าประสูติ พระนางสิริมหามายา แห่งกรุงกบิลพัสดุ์ […]

วันมาฆบูชา คือ การบูชาวันเพ็ญเดือน 3 อันเป็นวันที่พระพุทธเจ้าแสดงโอวาทปาติโมกข์ วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3  มีเหตุการณ์อันสุดแสนอัศจรรย์เกิดขึ้น โดยพระสงฆ์สาวกจำนวน 1,250 รูป เดินทางมาเฝ้าพระพุทธเจ้า ณ วัดเวฬุวัน โดยมิได้นัดหมาย โดยพระสงฆ์ทุกองค์ล้วนเป็นอรหันต์คือ ผู้ได้อภิญญา 6 อีกทั้งยังได้รับการอุปสมบทจากพระพุทธเจ้า สำหรับวันนี้พระพุทธเจ้าได้ทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์ ต่อสงฆ์เหล่านั้น เนื้อหาโดยสรุปสั้นๆก็คือ ให้ละความชั่วทุกชนิด , ทำแต่ความดี ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ผ่องใส ประวัติความเป็นมาวันมาฆบูชา หลังจากพระพุทธเจ้าตรัสรู้ได้ 9 เดือน เมื่อท่านเสร็จพุทธกิจแสดงธรรม ณ ถ้ำสุกรขาตา ท่านก็เดินทางเสด็จมาประทับ ณ วัดเวฬุวัน ประเทศอินเดีย โดยวันนั้นเป็นวันตรงกับวันเพ็ญพอดี เมื่อช่วงบ่ายพระอรหันต์สาวกต่างเดินทางมาประชุมอย่างพร้อมเพรียงกัน ณ ที่ประทับของพระพุทธเจ้า เป็นเหตุการณ์อันน่าอัศจรรย์ใจมาก โดยมี 4 ประการ ได้แก่… เป็นวันพระสงฆ์ จำนวน 1,250 รูป เดินทางมาประชุมพร้อมกัน ณ […]